Heidelberg wordt vaak in top 10-lijstjes van leukste steden in Duitsland vermeld. Het aantal Nederlanders dat speciaal voor een citytrip naar Heidelberg reist, is vrij klein. Vrij opmerkelijk als je in ogenschouw neemt dat deze middelgrote universiteitsstad op ongeveer vier tot vijf uur rijden van Nederland ligt. De meeste Nederlandse toeristen die Heidelberg bezoeken, doen dat tijdens een tussenstop of als ze in de buurt op vakantie zijn. Heidelberg is daardoor vooral geliefd als dagbestemming. Wie het echte Heidelberg wil ontdekken, die zou eigenlijk ook de avonduurtjes mee moeten pakken. De bruisende kant van deze studentenstad laat zich dan het beste zien.
Opvallend is dat het historische centrum Heidelberg langwerpig is en zich over de zuidelijke oever van de Neckar uitstrekt. De bebouwing op de noordelijke oever van deze rivier is beperkt. Sinds het einde van de negentiende eeuw is Heidelberg flink uitgebreid met nieuwe stadsdelen zoals Neuenheim en Weststadt. Bahnstadt is het jongste district van Heidelberg. Hier vestigen zich vooral jonge stellen en gezinnen die zich door de oplopende onroerend-goed-prijzen in het centrum genoodzaakt voelen uit te wijken naar nieuwe plekken die aansluiten bij hun behoeften.
De in 1386 opgerichte Ruprecht-Karls-Universiteit is de oudste universiteit van hedendaags Duitsland. Eeuwenlang waren Geneeskunde, Theologie, Rechten en Filosofie de faculteiten waar de universiteit van Heidelberg uit bestond. Inmiddels is dit uitgebreid naar twaalf faculteiten en studeren er ongeveer dertigduizend studenten aan de universiteit die ‘Semper apertus’ (altijd open) als motto heeft. De universiteit met de bijbehorende studenten dragen drukken op positieve wijze een stempel op de identiteit van Heidelberg.